Prezident İlham Əliyevin “Konstitusiya və Suverenlik İli” münasibətilə amnistiya elan edilməsi təşəbbüsü Azərbaycan dövlətçiliyinin dayanıqlı inkişafını təmin edən hüquqi-siyasi ənənələrin məntiqi davamıdır. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurulması və möhkəmləndirilməsi Ümummilli Lider Heydər Əliyevin siyasi iradəsi və xilaskarlıq missiyası ilə mümkün olmuş, onun rəhbərliyi ilə qəbul edilən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası müasir dövlətçiliyimizin hüquqi təməlini formalaşdırmışdır.
Amnistiya haqqında sənəd də göstərir ki, qanun pozuntusu törətmiş şəxslər mövcuddur, lakin müəyyən kateqoriyadan olan vətəndaşların vaxtından əvvəl amnistiyaya düşməsi təşəbbüsü ilə cənab Prezident bir daha böyük humanist jest nümayiş etdirir. Bu, həmin şəxslərin sosial-iqtisadi baxımdan cəmiyyətə reinteqrasiyasını təmin edir və sağlamlaşma mühitinin formalaşmasına xidmət edir.
Müstəqillik dövründə Azərbaycan parlamenti bir neçə dəfə amnistiya aktı qəbul edib. Hər amnistiya da fərqli səbəblərlə bağlı qəbul edilib, əsasən dövlət bayramları, mühüm tarixi hadisələr və ya ölkədəki vəziyyətlə əlaqədar olub. Onların arasında 1993, 1998, 2003, 2010, 2016 və 2021-ci illərdəki amnistiya aktlarını qeyd etmək olar. Bu amnistiyalar cinayətkarların cəzalarının yüngülləşdirilməsi və ya həbsxanalardan azad edilməsi məqsədilə tətbiq edilib.
Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə Milli Məclisə təqdim olunan növbəti Amnistiya aktı ölkənin hüquq tarixində miqyasına görə ən geniş sənədlərdən biri kimi qiymətləndirilir. İlkin proqnozlara əsasən, bu akt 20 mindən artıq şəxsi əhatə edəcək, minlərlə məhkumun azadlığa buraxılmasına, cəzalarının azaldılmasına və ya cinayət məsuliyyətindən azad olunmasına imkan yaradacaq. Bu təşəbbüs dövlətin insan hüquqlarına, cəzanın islahedici mahiyyətinə və cəmiyyətə reinteqrasiya prinsipinə verdiyi önəmin bariz nümunəsidir.
Hesab edirəm ki, daxili siyasi baxımdan bu addım ictimai konsolidasiyanı gücləndirir. Hakimiyyət bu qərarla bir daha nümayiş etdirir ki, dövlət yalnız cəza mexanizmi deyil, eyni zamanda sosial reinteqrasiya və ikinci şans institutudur.Məmmədzadə Əliyev,
Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyəti
başçısı aparatının Hüquq şöbəsinin müdiri
İnsan amilinə verilən dəyər
Azərbaycanda humanizm və sosial ədalət prinsiplərinə əsaslanan hüquqi siyasətin mühüm təzahürlərindən biri amnistiya institutudur. İnsan hüquq və azadlıqlarının qorunması, yeni müdafiə mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi Azərbaycanda dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən biridir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, cənab İlham Əliyevin amnistiya aktına imza atması ölkə ictimaiyyəti tərəfindən böyük razılıq və rəğbətlə qarşılanmışdır. Prezident amnistiya təşəbbüsü Azərbaycan dövlət idarəçiliyində humanizm anlayışının sistemli və dərin məzmunlu siyasət xətti olduğunu bir daha nümayiş etdirir. Bu təşəbbüs hüquqi prosedur çərçivəsindən kənara çıxaraq dövlətlə vətəndaş arasında mənəvi bağlılığı gücləndirən, ictimai vicdana ünvanlanan mühüm mesaj mahiyyəti daşıyır. Burada əsas yanaşma cəzanın özü deyil, insan taleyinə mərhəmətli, həssas və məsuliyyətli münasibətdir.
Amnistiyanın məhz Konstitusiya və Suverenlik İli ilə əlaqələndirilməsi təsadüfi deyil. Bu, Azərbaycan dövlətçiliyinin hüquqi əsaslarının möhkəmləndirilməsi, milli suverenliyin yalnız hərbi-siyasi deyil, həm də sosial-psixoloji müstəvidə möhkəmlənməsi mesajını verir. Bu o deməkdir ki, dövlət eyni zamanda, mərhəmət və ədalət balansını da qoruyur.
Vətən müharibəsi və 2023-cü ilin sentyabr antiterror əməliyyatlarında iştirak edənlərin, şəhid və itkin düşənlərin ailə üzvlərinin, əlillərin, qadınların, yaşlıların və yetkinlik yaşına çatmayanların amnistiya çərçivəsinə daxil edilməsi hakimiyyətin sosial ədalət prinsipinə verdiyi önəmi ortaya qoyur. Bu, cəmiyyətin həssas təbəqələrinə yönəlmiş konkret siyasi və mənəvi dəstəkdir.
Amnistiya təşəbbüsündə xüsusi yer ayrılan kateqoriyalar Azərbaycanın son illərdə keçdiyi tarixi yolun məntiqi davamı kimi dəyərləndirilməlidir. Ölkəmizin müstəqilliyi, suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda aparılan mübarizədə iştirak etmiş şəxslərə, şəhid ailələrinə və müharibənin ağır nəticələrini yaşamış vətəndaşlara göstərilən bu yanaşma dövlətin öz tarixi məsuliyyətini dərk etməsinin ifadəsidir.
Prezident İlham Əliyevin amnistiya təşəbbüsü Azərbaycan dövlətinin gücünün yalnız siyasi və hərbi imkanlarla ölçülmədiyini, eyni zamanda mənəvi məsuliyyət, sosial ədalət və humanitar dəyərlər üzərində qurulduğunu təsdiqləyir.Ələkbər Niftiyev
Cəlilabad şəhər, Ş.İ.Xətai adına 4 nömrəli
ümumtəhsil məktəbin direktoru
Humanist siyasəti dəstəkləyir və yüksək qiymətləndiririk
Humanizm Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən birini təşkil edir. Dövlət başçısının siyasi fəaliyyətinin mərkəzində insan amili, vətəndaş rifahı, sosial ədalət və mərhəmət prinsipləri dayanır. Məhz bu humanist yanaşmanın nəticəsidir ki, ölkəmizdə cinayət-hüquq siyasətinin formalaşdırılmasında da humanizm əsas prinsip kimi qəbul edilib.
Prezident İlham Əliyev suverenliyimizin bərpasının, Konstitusiyamızın ali hüquqi qüvvəsinin ölkəmizin bütün ərazilərində bərqərar olunmasının xalqımızın ən böyük tarixi qələbəsi olduğunu nəzərə alaraq, humanizm və mərhəmət ənənələrinə sadiq qalaraq amnistiya təşəbbüsünü irəli sürüb.
Müstəqilliyimizin bərpasından, xüsusilə Ulu Öndər Heydər Əliyev xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdışından sonra demokratik, hüquqi, sivil dövlət quruculuğu yolunu tutan Azərbaycanın qeyd olunan istiqamətlərdə atdığı addımlar, malik olduğu təcrübə beynəlxalq səviyyədə təqdir edilir. İnsan amilinə dəyər daim müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi siyasətinin əsasını təşkil etmişdir.
Son 22 ildə Ulu öndər Heydər Əliyevin humanizm, mərhəmət və insanpərvərlik ənənələrinin davam etdirilməsinin əsas göstəricilərindən birini cəzadan azad olunan şəxslərin müstəqil dövlətimizin rifahına və cəmiyyətin inkişafına öz töhfəsini verəcəklərinə inam təşkil edib. Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi bu humanist siyasət Ulu Öndər Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi dövlətçilik ənənələrinin məntiqi davamıdır. Ümummilli Liderin əsasını qoyduğu “insan amili”nə söykənən siyasət bu gün müasir çağırışlara uyğun şəkildə uğurla davam etdirilir.
Prezident İlham Əliyev dəfələrlə amnistiya haqqında sənəd imzalamış və indiyədək Azərbaycanda cəzaçəkmə müəssisələrində cəza çəkmiş şəxslərin minlərlə nəfəri vaxtından əvvəl azadlığa buraxılmışdır. Yeni amnistiya aktı ilə 20 mindən çox şəxsin bu təşəbbüsə daxil olacağı artıq gözlənilir. Bu təşəbbüs cənab Prezidentin ölkədə humanist amnistiya siyasətinin davamı kimi qiymətləndirilməlidir. Ofeliya Sadatova,
Cəlilabad rayon Heydər Əliyev Mərkəzin direktoru
Amnistiya aktı və dövlət quruculuğunda insan amili
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən Milli Məclisə təqdim edilən amnistiya aktı dövlətin özünə inamının göstəricisidir. Bu təşəbbüs Suverenlik və Konstitusiya İli” çərçivəsində qəbul olunması baxımından dövlətçilik tariximizə mühüm töhfə hesab olunur və Azərbaycan dövlətinin humanist dəyərlərə əsaslanan siyasətinin bariz nümunəsidir. Güclü və sabit hakimiyyət humanist qərarlar qəbul etməkdən çəkinmir. Bu, həm daxili auditoriyaya, həm də beynəlxalq ictimaiyyətə ünvanlanmış mühüm siyasi siqnaldır. Bu o anlama gəlir ki, Azərbaycan hüquqi dövlət olaraq cəza siyasətində belə insan amilini ön planda saxlayır.
Amnistiya aktı dövlət quruculuğu prosesində hüququn aliliyinin və insan amilinin prioritet olduğunu bir daha nümayiş etdirir. Yeni il ərəfəsində bu qərarın qəbul edilməsi minlərlə ailə üçün sevinc və ümid mənbəyinə çevriləcəkdir. Sənədin icrası nəticəsində məhkum olunmuş şəxslərin bir qisminin cəzası yüngülləşdiriləcək, bir qismi isə azadlığa buraxılacaqdır. Bu isə cəmiyyət daxilində sosial həmrəyliyin və humanizm prinsiplərinin möhkəmlənməsinə xidmət edir.
Xüsusilə qeyd etmək istəyirəm ki, Vətən müharibəsi və 2023-cü ilin sentyabrında həyata keçirilmiş antiterror tədbirləri zamanı göstərilən qəhrəmanlıq nümunələrinin amnistiya aktında ayrıca vurğulanması dövlət başçısının milli yaddaşa və tarixi ədalətə verdiyi önəmin göstəricisidir. Qadınlara, yaşlılara, yetkinlik yaşına çatmayanlara, eləcə də ehtiyatsızlıqdan və az ağır cinayətlər törətmiş şəxslərə münasibətdə tətbiq olunan humanist yanaşma hüququn cəmiyyət üçün qoruyucu və bərpaedici, islahedici funksiyasını ön plana çıxarır. Bu addım həmin şəxslərin yenidən ictimai həyata qayıdaraq faydalı fərd kimi formalaşmasına real zəmin yaradır və cəmiyyətin sağlamlaşmasına xidmət edir. Günümüzün reallıqları bir daha təsdiqləyir ki, ölkədə həyata keçirilən siyasətin mərkəzində vətəndaş amili dayanır, Azərbaycan dövləti hər zaman vətəndaşının yanındadır.
Harada yaşamağımızdan, mövqeyimizdən, vəzifəmizdən asılı olmayaraq hər birimiz dövlətimizin rəhbərinin bu təşəbbüsünü alqışlayırıq.Rafiq Ağayev,
Yeni Azərbaycan Partiyası
Cəlilabad Rayon Təşkilatının sədr müavini
Ən xeyirxah təşəbbüslərdən biri
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında mütəmadi olaraq imzalanan əfv sərəncamları və amnistiya aktları ölkədə demokratikləşmə prosesinin davamlı xarakter daşıdığını göstərir. Bu addımlar insan hüquqlarının qorunması, vətəndaşların dövlətə olan etimadının artırılması və hüquqi dövlət prinsiplərinin möhkəmləndirilməsi baxımından mütərəqqi təşəbbüslər kimi qiymətləndirilir.
Konstitusiyanın qəbul edilməsinin 30 illiyi ilə üst-üstə düşən bu mühüm ildə amnistiya aktının qəbul edilməsi həm hüquqi, həm də ictimai-siyasi baxımdan ilin ən əlamətdar hadisələrindən biri kimi dəyərləndirilə bilər. Bu qərar Azərbaycan dövlətinin suverenlik, ərazi bütövlüyü və hüquqi dövlət quruculuğu istiqamətində apardığı ardıcıl və prinsipial siyasətin məntiqi davamıdır.
Prezidentin amnistiya aktına imza atması yalnız hüquqi sənəd deyil, eyni zamanda güclü siyasi və mənəvi mesajdır. Bu mesaj cəmiyyətə mərhəmət, bağışlama və ədalət dəyərlərinin dövlət siyasətinin əsas sütunlarından biri olduğunu nümayiş etdirir.
Amnistiya aktının ümumilikdə 20 mindən çox şəxsə şamil ediləcəyi gözlənilir. Bu, müstəqillik tariximizdə ən böyük amnistiya aktı olacaq. Amnistiya aktı minlərlə ailəyə sevinc bəxş edəcək. Belə bir təşəbbüsün irəli sürülməsi dövlətimizin, şəxsən Prezident İlham Əliyevin humanistliyinin, insana verdiyi ali dəyərin göstəricisidir. Ona görə də, dövlətimizin başçısının bu təşəbbüsü xalqımız tərəfindən çox yüksək dəyərləndirilir. Bu təşəbbüs xeyirxahlıq və mərhəmət kimi mənəvi idealların təcəssümünə çevrilib.
Təsəvvürə gətirmək heç də çətin deyildir ki, bu mühüm humanist aktın nəticəsi nə qədər ailəni insanı sevindirəcək, nə qədər insana gələcəyə inaçm hissi bəxş edəcəkdir.
Azərbaycanda vətəndaşlara göstərilən xüsusi diqqət və qayğı bir daha təsdiqləyir ki, ölkəmizdə həyata keçirilən siyasi, iqtisadi, hüquqi islahatların, qəbul olunan qərarların əsasını humanist prinsiplər təşkil edir. Bu baxımdan azadlıqdan məhrumetmə və azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasına məhkum edilmiş şəxslərin əfv edilməsi ilə bağlı Prezident sərəncamlarının imzalanması, eləcə də Amnistiya aktlarının qəbul olunması xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Bu dəfə də dövlətimizin bu yüksək qayğısının canlı şahidləriyik. Vahid Mirzəyev,
Cəlilabad bələdiyyəsinin sədri
Humanizm və sosial ədalət prinsiplərini nə sədaqət
Ulu öndər Heydər Əliyev deyirdi ki, hər bir insanın özünəməxsus, çoxsaylı arzuları ola bilər. Həbsxanada olanların isə ən ümdə arzusu məhz azadlığa çıxmaq, əzizlərinə qovuşmaqdır. Prezident İlham Əliyev bu məsələdə böyük həssaslıq nümayiş etdirir. Dövlət başçımız dönə-dönə xatırladıb ki, bizim siyasətimizin təməlində insan amili dayanır.
Azərbaycan suverenliyinin bərpasının, Konstitusiyanın ali hüquqi qüvvəsinin ölkənin bütün ərazilərində bərqərar olunmasının xalqımızın ən böyük tarixi qələbəsi olduğunu nəzərə alaraq, humanizm və mərhəmət ənənələrinə sadiq qalaraq, cəzadan azad etmənin tərbiyəvi əhəmiyyətinə inanaraq, cəzadan azad olunacaq şəxslərin qanunlara dönmədən əməl edəcəklərinə və dövlətimizin inkişafına öz töhfələrini verəcəklərinə ümid edərək Prezident İlham Əliyev amnistiya elan edilməsi təşəbbüsünü irəli sürüb.
Prezidentin təşəbbüsü ilə bu dəfə 20 mindən artıq insan azadlığa buraxılacaq. Bu, həm praktik, həm də humanist baxımdan çox önəmli jestdir və ölkəmiz üçün tarixi bir sənəd sayılır.
Azərbaycan Prezidentinin Milli Məclisə təqdim etdiyi amnistiya aktının tətbiq ediləcəyi şəxslərin, o cümlədən azadlıqdan məhrumetmə cəzasından azad ediləcək məhkumların sayına görə ən böyük amnistiya olacağı ehtimal edilir. Belə ki, amnistiya aktının ümumilikdə 20 mindən çox şəxsə şamil ediləcəyi gözlənilir.
Bunlardan 5 mindən çox məhkumun azadlıqdan məhrumetmə cəzasından azad ediləcəyi, həmin cəzaya məhkum olunmuş 3 mindən artıq şəxsin cəzasının azaldılacağı, 7 mindən çox məhkumun azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasından, 4 minə yaxın məhkumun azadlıqdan məhrumetmə ilə bağlı olmayan digər cəzalardan və ya şərti tətbiq edilmiş cəzalardan, habelə mindən çox şəxsin cinayət məsuliyyətindən azad ediləcəyi proqnozlaşdırılır.
Amnistiya təkcə minlərlə insanın taleyinə təsir edən hüquqi akt deyil. O, Prezident İlham Əliyevin idarəetmə fəlsəfəsinin güclü dövlət, humanist siyasət və cəmiyyətlə qarşılıqlı etimad modelinin praktik təzahürüdür. Dövlət bu addımla həm hüquqi suverenliyini, həm də mənəvi üstünlüyünü nümayiş etdirir,Arif Nəcəfov,
Cəlilabad rayon Statistika İdarəsinin rəisi