“Müşahidə olunan son hadisələr onu deməyə əsas verir ki, Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) ciddi böhran keçirir”.
Bu sözləri belaruslu politoloq, “Siyasi Sfera” Siyasi Araşdırmalar İnstitutunun direktoru, Böyük Vitautas Universitetinin (Litva) baş elmi işçisi Andrey Kazakeviç Oxu.Az-a verdiyi açıqlamada deyib.
Ekspert bu böhranın iki istiqamətdə olduğu qənaətindədir:
“Birincisi, Rusiya və Ukrayna arasında olan və Rusiya Federasiyası tərəfindən başladılan, bütün postsovet məkanında çoxlu problemlərə səbəb olan müharibədir. Bu həm sanksiyalarla, həm də ticarəti, logistikanı, xarici siyasəti və s. istiqamətləri yenidən qurmaq cəhdləri ilə bağlıdır. Müharibə Rusiyanı təkcə Ermənistana deyil, Orta Asiya dövlətlərinə də kömək etmək imkanından məhrum etdi.
İkinci məqam Ermənistan və Ermənistan-Azərbaycan nizamlanması prosesidir. Təbii ki, İrəvan ümid edirdi ki, KTMT birmənalı olaraq onun tərəfini tutacaq və bəlkə də, hansısa formada hərbi reaksiya verəcək. Lakin son gərginliklər bunun belə olmadığını nümayiş etdirdi. Ermənistanın bu təşkilatda qalmaq üçün əsas motivi ortadan qalxır. Bütün bunların fonunda gələn il KTMT-nin inkişafında müsbət dinamikadan danışmaq çətindir. Belarus üçün Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatını dirçəltmək daha çətin olacaq. Minsk sanksiyalar altındadır, daxili siyasi vəziyyət heç də ürəkaçan deyil. Çox güman ki, biz KTMT-nin fəaliyyətinin dondurulacağını gözləməliyik. Təşkilatın işində əvvəllər bəzi razılıqların əldə olunduğu məqamlar istisna olmaqla, heç bir xüsusi hərəkətlilik olmayacaq”.
“Ermənistanın Qərblə nümayişkaranə tərəfdaşlığının xarakterini nəzərə alaraq, İrəvanın bunu Moskvanı şantaj etməsi kimi qiymətləndirmək olarmı?” sualına cavab verən ekspert hesab edir ki, bəli, görünür, Rusiyaya göstərmək istəyirlər ki, Ermənistanın təhlükəsizlik problemləri ilə məşğul ola biləcək başqa güc mərkəzləri də var.
“Axı Ermənistan tərəfinin fikrincə, Rusiya Azərbaycanın tərəfini tutub. Bundan əlavə, başa düşmək lazımdır ki, Rusiya Federasiyasının indi Qafqazdakı imkanları məhduddur. Ümumiyyətlə isə Rusiya etibarlı vasitəçi (Ermənistanla Azərbaycan arasında – red.) kimi çıxış edə bilmədi”.
Nair Əliyev
