Prezident İlham Əliyev yanvarın 15-də Əbu-Dabidə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidenti Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nəhyan ilə görüşüb.
Əliyevin səfərinə dörd prizmadan baxış sərgiləyərək nəticə çıxarmaq olar.
I
Səfər regional bucaqlarda iştirak dərəcələrini artırmaq istəyən Türkiyənin BƏƏ ilə münasibətlərini yoluna qoyması baxımından önəmə sahibdir.
Türkiyənin ərəb dünyası, o cümlədən BƏƏ və Səudiyyə Ərəbistanı ilə əlaqələrdə yeni fəsil açması üçün göstərdiyi səylər və buna qarşı tərəflərin müsbət reaksiyaları regional mühitdəki tərəfdaşlıq konsepsiyalarını gücləndirir.
Türkiyə dünyanın qarışan siyasi nizamında bu yola Azərbaycanla çıxır və Bakının ərəb dünyasına açılmasına şərait yaradır.
II
İsrail də “ərəb açılımı” siyasəti ilə özünün çəkisini çoxaldır və Təl-Əvivin xarici siyasət cəbhəsində BƏƏ önəm qazanır. İsrailin Azərbaycanın strateji tərəfdaşı olduğunu nəzərə alsaq, deyə bilərik ki, Bakının ərəb dünyası ilə əlaqələrinin dərinləşməsi üçün töhfələrinə Təl-Əviv də dəstək göstərir.
III
Azərbaycan Prezidenti Əbu-Dabiyə Qlobal Enerji Forumunun ikinci günü getdi. Bununla da Azərbaycanın qlobal enerji bazarlarındakı artan rolu və bu rollarda ərəb dünyası ilə əlaqələrin koordinasiyasına vurğu edilir.
IV
İlham Əliyev yanvarın 16-dan 17-nə qədər davam edəcək Əbu-Dabi Davamlılıq Həftəsində iştirak edəcək.
Davamlılıq Həftəsi davamlı inkişafı sürətləndirmək və iqtisadi, sosial və ekoloji tərəqqiyə nail olmaq üçün BƏƏ tərəfindən dəstəkələnən qlobal təşəbbüsdür.
İlham Əliyevin BƏƏ Prezidenti tərəfindən tədbirə fəxri qonaq statusunda dəvət edilməsi Azərbaycanın regional və qlobal arenadakı mövqeyinin önə çıxarılmasının sübutudur.
Əliyevin səfəri göstərir ki, Azərbaycan enerji və təhlükəsizlik sisteminin ümumi ehtiyaclarının qarşılanmasında sərfəli standartlara sahibdir.
İlham Əliyevin Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nəhyan ilə görüşündə müzakirə edilən məsələlərin istiqamətləri belə deməyə əsas verir. Ümumilikdə yuxarıda deyilən istiqamətlərdəki səyləri və ideyaları ABŞ də dəstəkləyir.
Ancaq Çin və Rusiya ABŞ-nin ərəb dünyasındakı payını qoparmağa çalışır ki, bu da “ərəb cəbhəsi”ndə Vaşinqton-Pekin rəqabətini yeni fazaya keçirir. Azərbaycan və Türkiyə müştərək maraqlarını İsraillə koordinasiyalı şəkildə qururlar, yaradılan bu üçbucağı ABŞ, Rusiya və Çin öz tərəfinə çəkməkdən ötrü əlləşirlər.
Bunun riskləri olsa da, adıçəkilən çəkişən tərəflərin uduşlu olması üçün şansları çoxdur.
Ancaq həm Türkiyənin, həm də İsrailin “ərəb açılımı” və buna göstərilən dəstəklər İranı uduşsuz qoymaq əzmindədir.
Aqşin Kərimov
